Twin pregnancy
Heather Welford
How many babies are you carrying? One in every 80 or so pregnancies results in twins, which brings its own unique challenges.
Twins can be identical (from one fertilised egg that splits) or non-identical (from two separate eggs). Identical twins are the same sex as they have the same genes. Non-identical twins can be the same sex or one of each.
Fertility treatments make twins more likely.
How do I know it's twins?
An ultrasound scan is the most likely way of discovering you're carrying twins. Even if you haven't had a scan, few women reach labour without knowing they're carrying two babies. You're normally a lot bigger and routine antenatal care means the midwife is likely to hear two heartbeats.
Being pregnant with twins
Many mothers expecting twins say it's harder and more tiring. You have a greater load to carry - not just an extra baby, but an extra placenta and extra amniotic fluid too. The added weight means backache and fatigue are more likely. Your blood pressure will probably be higher too.
You may need to rest more often and you may want to think about stopping work sooner.
Giving birth to twins
Although there's a higher chance of twins being born early, most are born only a little before their due date, at about 37 or 38 weeks.
The birth of twins usually goes smoothly, with both born head down. However, caesarean sections are more common with twins. One or both of the babies may end up in a less than perfect position as that's the only way they can make room.
One or both might be breech, coming bottom or feet first. Occasionally, one baby lies across the uterus, in which case a caesarean is essential. Twins can also be smaller and weaker than single babies and a caesarean might be the easiest, least stressful way for them to be born.
Because twin pregnancy and births have the potential to be more challenging, you'll see an obstetrician more often and all aspects of your pregnancy, labour and birth will be carefully monitored.
Twins are more likely to need some time in special care after the birth. You'll probably be advised to stay a little longer in hospital yourself, even if your twins are perfectly healthy (as most are).
This will give you the chance to become more comfortable with feeding and build your confidence about their routine, day-to-day care.
Breastfeeding twins
Your body can make as much milk as your babies need - twice the stimulation of the supply, means twice the amount made.
It's the practical aspects that might be more tricky - how to hold them so you're all comfortable, whether to feed them one at a time or together and so on. The babies may not have the same appetite and they may be hungry at different times, too.
You'll need plenty of help with the other aspects of the babies' care, such as bathing, nappy changing and washing clothes.
คุณหมอขาฉันอยากได้ลูกแฝดค่ะ
ประมาณกันว่าปัจจุบันมีคู่แฝดเกิดขึ้น 2 คู่ในการเกิดเด็ก 100 คน เป็นที่น่ายินดีต่อญาติมิตรสำหรับข่าวที่ว่ามีการตั้งครรภ์ครั้งเดียวได้บุตร 2 คน เพราะการตั้งครรภ์แต่ละครั้งใช้เวลายาวนานถึง 9 เดือน และบางครอบครัวต้องใช้ความพยายามอย่างมากกว่าจะมีบุตร ผมจึงอยากจะเล่าความเป็นไปได้ถึงการตั้งครรภ์แฝดพอสังเขป คือการเกิดครรภ์แฝดเมื่อมีการปฏิสนธิของไข่กับอสุจิในท่อนำไข่ ตัวอ่อนที่เกิดขึ้นก็จะแบ่งตัวพร้อมกับเดินทางไปฝังตัวที่เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเป็นทารกต่อไป ซึ่งตอนที่อยู่ในท่อรังไข่นี้ ที่ตัวอ่อนจะเกิดเป็นแฝดขึ้นได้
แฝดเกิดได้จากไข่ 2 ใบ และไข่ใบเดียว - การเกิดจากไข่ 2 ใบ โดยแต่ละใบผสมกับอสุจิใบละ 1 ตัว แล้วเป็นตัวอ่อน ต่างก็เดินทางไปฝังตัวที่ในโพรงมดลูก - ถ้าเกิดจากไข่ใบเดียว เริ่มต้นจากไข่ 1 ใบ ผสมกับตัวอสุจิ 1 ตัว แล้วแบ่งตัว แต่ตอนที่เป็น 2-4 เซลล์ อาจจะมี 1-2 เซลล์ แยกออกมาเป็น 2 กลุ่มเซลล์ของตัวอ่อน แล้วแยกกันฝังตัว - ตอนที่เข้าไปในโพรงมดลูกแล้ว ขณะเป็น Blastocyst แล้วกำลังจะสร้างส่วนที่เป็นเซลล์ทารกเกิดเจริญแยกกันเป็นทารก 2 คน อยู่ในถุงน้ำคร่ำเดียวกันอาศัยรกเดียวกัน
ดังนั้นกรณีเกิดจากไข่ 2 ใบ จะแยกกันตั้งแต่แรก และมี Gene แตกต่างกัน หน้าตา ผิวพรรณอาจแตกต่างกันและเป็นคนละเพศได้
แต่กรณีที่เกิดจากไข่ใบเดียว ลักษณะ Gene จะเหมือนกัน อาจแยกกันตั้งแต่อยู่ในท่อนำไข่ หรือเมื่อตอนฝังตัวแล้ว และจะมีหน้าตา ผิวพรรณเหมือนกัน และเพศเดียวกัน เลือดกรุ๊ปเดียวกัน เรียกว่า Identical Twins Identical Twins เกิดน้อยกว่าแบบจากไข่หลายใบมาก มักเกิดจากอุบัติเหตุของธรรมชาติ แต่พวกที่เกิดจากไข่หลายใบมักมีประวัติทางกรรมพันธุ์ และปัจจุบันเกิดจากการกระตุ้นการตกไข่หลายใบ หรือ การผสมเทียมในหลอดแก้ว (IVF) ซึ่งใส่ตัวอ่อนคราวละมากกว่า 1 ตัวอ่อน
การวินิจฉัยตั้งครรภ์แฝด
ปัจจุบันมีการวินิจฉัยได้ก่อนเด็กเกิดเสียเป็นส่วนใหญ่ เพราะมีเครื่องมือตรวจมาก เช่น เครื่องอัลตราซาวนด์ จะตรวจพบได้ตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์
แล้วตั้งครรภ์แฝดมีความแตกต่างจากครรภ์เดี่ยวอย่างไรคนที่ตั้งครรภ์แฝดควรได้รับการดูแลตัวเองและเรื่องการฝากครรภ์เป็นพิเศษกว่าธรรมดา นัดพบแพทย์บ่อยกว่าธรรมดา ตรวจพิเศษบ่อยกว่ามากและบ่อยกว่าธรรมดา และควรได้เข้า Class ก่อนคลอดสำหรับคนตั้งครรภ์แฝด เพราะมีการเปลี่ยนแปลงมากกว่า แตกต่างกว่าครรภ์เดี่ยว
อาหารแม่ควรได้รับสารอาหารในปริมาณมากกว่าปกติ ปริมาณวันละ 2,500 แคลลอรี่ ควรให้มีน้ำหนักขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ 15-20 กก. ขึ้นในไตรมาสแรก สัปดาห์ละ 0.5 กก. และในครึ่งหลังของการตั้งครรภ์ขึ้นสัปดาห์ละมากกว่า 0.5 กก.เล็กน้อย ถ้าน้ำหนักขึ้นน้อย อาจทำให้ทารกน้ำหนักน้อยเกิน แต่ถ้ารับประทานมากเกิน น้ำหนักมากเกินก็ไม่ดีเช่นกัน วิตามิน เหล็กและแคลเซียม ควรได้มากกว่าธรรมดาเพราะต้องเลี้ยงทารกในครรภ์มากขึ้น คนที่ตั้งครรภ์แฝดมักมีโลหิตจางมากกว่าตั้งครรภ์เดี่ยว
การพักผ่อนท้องของครรภ์แฝดจะโตกว่าครรภ์เดี่ยว อึดอัดมากกว่า ต้องออกแรงเคลื่อนไหวมากกว่า และต้องใช้ energy มากกว่า ดังนั้นร่างกายก็ต้องการการพักผ่อนมากกว่าด้วย ควรปรึกษาแพทย์เรื่องงานของคุณ และควรปรึกษาแพทย์เมื่อคุณรู้สึกเหนื่อยเกินหรือไม่สบายตัว
ครรภ์แฝดมีความเสี่ยงอะไรบ้างตั้งครรภ์แฝดจะมีความเสี่ยงต่อโลหิตจาง ความดันโลหิตสูง หรือครรภ์เป็นพิษ คนที่โน้มเอียงเป็นเบาหวานจะแสดงอาการมากขึ้น ลูกมีโอกาสคลอดออกมาตัวเล็กกว่าธรรมดา มีความเสี่ยงต่อการคลอดก่อนกำหนดและความเสี่ยงต่อทารกเจริญเติบโตแตกต่างกันเกินไป
การคลอดก่อนกำหนด หมายถึง มีการคลอก่อนอายุครรภ์ 37 สัปดาห์ เป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบมากที่สุดของการตั้งครรภ์แฝด ถ้าคลอดก่อนกำหนดมาก ๆ เช่น น้อยกว่า 34 สัปดาห์ลงไป ทารกอาจมีปัญหาเรื่องการหายใจไม่สะดวก และการรับประทานอาหารได้ไม่ดี ยิ่งคลอดก่อนกำหนดมากเท่าไร โอกาสอันตรายต่อตัวเด็กก็มากขึ้น (แม้เทคโนโลยีในการช่วยเหลือเด็กคลอดก่อนกำหนดจะก้าวหน้าไปมากก็ตาม) อาจต้องอยู่โรงพยาบาลนานขึ้น และผลเสียในระยะยาว สาเหตุที่จะทำให้คลอดก่อนกำหนด คือ ปวดท้องคลอดก่อนกำหนด ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด เลือดออกจากรกเกาะต่ำ และภาวะโลหิตสูงหรือครรภ์เป็นพิษ
ภาวะครรภ์เป็นพิษ คือ การมีความดันโลหิตสูง และมีไข่ขาวในปัสสาวะขณะตั้งครรภ์ อาจจะเป็นอ่อน ๆ หรืออาการรุนแรง
ถ้าเป็นอ่อนๆ อาจต้องใช้วิธีรักษาแบบประคับประคองให้มีการตั้งครรภ์ยืดออกไปเรื่อย ๆ ถ้าเป็นแบบรุนแรง (ความดันโลหิตสูงมากกว่า 160/100 มม.ปรอท) อาจมีอันตรายต่อแม่ คือมีอาการชัก เส้นเลือดในสมองแตก และระบบหัวใจล้มเหลว แพทย์อาจต้องพิจารณาให้มีการคลอดโดยเร็ว แม้บางทียังไม่ถึงเวลาที่ควรคลอดก็ตาม การเกิดภาวะครรภ์เป็นพิษอาจทำให้เด็กในครรภ์เจริญเติบโตไม่ดี เพราะรกทำงานไม่ดีด้วย
การเจริญเติบโตของทารกทารกในครรภ์อาจเจริญช้าและตัวเล็กกว่าครรภ์เดี่ยว เพราะต้องแย่งอาหารกัน และมีภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้น แพทย์จึงต้องทำอัลตราซาวนด์ตรวจเด็กบ่อยขึ้น บางทีเด็กตัวโตไม่เท่ากัน เพราะคนหนึ่งแย่งอาหารได้มากกว่าอีกคนหนึ่ง จนอาจทำให้มีอันตรายกับเด็กที่ตัวเล็ก และอันตรายอาจมากถึงชีวิต
การแท้งและทารกเสียชีวิตในครรภ์ทารก 1 ใน 2 หรือ 3 คนของครรภ์แฝด อาจเสียชีวิตไปขณะการดำเนินของครรภ์ ถ้าเสียชีวิตขณะท้องอ่อน ก็ไม่มีปัญหา แต่ถ้าเสียชีวิตเมื่อครรภ์อายุมากแล้วก็อาจมีปัญหาทางจิตใจแม่ และปัญหากับเด็กที่ยังมีชีวิตอยู่ได้(เกิดภาวะเป็นพิษ) สิ่งนี้แพทย์จะต้องคอยดูเป็นพิเศษ
การดูแลเป็นพิเศษที่ควรจะได้รับขณะตั้งครรภ์แฝด- การให้แม่นับเด็กดิ้นตามคำแนะนำ - ตรวจภายในบ่อยขึ้นดูปากมดลูกว่าจะเกิดก่อนกำหนดหรือไม่- ทำ อัลตร้าซาวด์ ดูทารก, รก และน้ำคร่ำบ่อยขึ้น- ตรวจสภาพการเต้นของหัวใจเด็ก (NST) บ่อยขึ้น- การนัดตรวจบ่อย / ถี่กว่าเดิม
การคลอดวิธีการคลอด อาจคลอดทางช่องคลอดปกติ หรือคลอดโดยการผ่าตัด แล้วแต่สภาพของทารกในครรภ์ ข้อพิจารณาคือ- ท่าของทารกคนแรกที่คาดว่าจะคลอดก่อน- น้ำหนักของทารกแต่ละคน- สุขภาพของมารดา- สุขภาพของทารก
การเบ่งคลอดในครรภ์แฝด อาจนานกว่าธรรมดา ทารกคนแรกกับคนที่สองอาจคลอดห่างกันนานหลายนาที
การดูแลทารกแฝดหลังคลอดโดยปติ แม่จะเหนื่อยขึ้นเพราะต้องดูแลเด็ก 2 คนในเวลาเดียวกัน ค่าใช้จ่ายจะมากขึ้น อาจมีความเครียดกับแม่มากขึ้น แม่จึงควรพักผ่อนให้มาก ถ้ารู้สึกมีปัญหาคิดว่าจะไม่ไหวแล้วให้ปรึกษาแพทย์ดู เรื่องการให้นมแม่เลี้ยงเด็กแฝดก็ควรปรึกษาแพทย์หรือเจ้าหน้าที่ให้คำแนะนำว่าควรทำและไม่ควรทำอะไรบ้างสรุปการมีลูกแฝดก็เป็นเรื่องน่าตื่นเต้น และน่ายินดีที่ตั้งครรภ์ครั้งเดียวได้ลูก 2-3 คน แต่ก็แฝงไปด้วยสิ่งแทรกซ้อนที่เราจะต้องให้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ และควรได้รับคำแนะนำเรื่องการปฏิบัติตนให้ถูกต้องเหมาะสมตั้งแต่เริ่มแรก
